Szensztat to Ruch Katolicki, którego celem jest wypełnianie Ewangelii Jezusa Chrystusa zgodnie z charyzmatem całego dzieła. Jego historia i przyniesione owoce dowodzą temu, że powstał on ze szczególnej inicjatywy Boga. Aby zrozumieć Szensztat, należy uwzględnić, że jest to:

• ruch odnowy,
• miejsce łaski,
• i oryginalna duchowość w Kościele.

Jako ruch odnowy Szensztat działa, aby pomóc odnowić Kościół i społeczeństwo w duchu Ewangelii. Zadaniem, misją i powołaniem Ruchu Szensztackiego jest łączenie wiary z życiem codziennym, w szczególności poprzez głęboką miłość do Maryi – Matki Jezusa.

Międzynarodowy Ruch Szensztacki jest obecny na wszystkich kontynentach, a jego członkowie są przedstawicielami różnych stanów (małżeństwa, siostry, księża, młodzież itp.). Wszystkie wspólnoty stanowią duchową rodzinę, która składa się z wielu wspólnot tworzących Rodzinę Szensztacką. Jako miejsce łaski, Szensztat wpłynął na życie milionów ludzi. Sanktuarium Szensztackie jest duchowym domem i centrum życia tego ruchu. Poświęcone jest Maryi jako Matce Bożej Trzykroć Przedziwnej i Zwycięskiej Królowa z Szensztat.

Poza Prasanktuarium (pierwszym, wzorcowym) znajdującym się na terenie Niemiec istnieje obecnie ponad 200 replik (sanktuariów filialnych) na całym świecie. W nich ludzie gromadzą się na modlitwę i odnowę. W nich szukają inspiracji do przemiany życia i osobistej odnowy. Dzięki temu źródłu łask od 1914 roku Szensztat przyczynił się do wzrostu w świętości mężczyzn i kobiet na całym świecie.

Specyficzne cechy ruchu sprawiły, że we współczesnych czasach znalazł wielu zwolenników, którym pomaga w pogłębianiu wiary. Nawiązana w przymierzu relacja z Bogiem i Maryją ułatwia tworzenie prawidłowych więzi z bliźnimi. Członkowie ruchu stając się narzędziami w ręku Boga w ten sposób, naśladują Chrystusa zgodnie z jego wolą. Szensztat swoją duchowość opiera na wykorzystaniu codzienności, tak by każda sytuacja pomagała w pogłębianiu wiary, nadziei i miłości.

Nazwa Szensztat pojawiła się już w 1143 roku jako „piękne miejsce”. W średniowieczu (1143) został tu założony klasztor augustianek z bazyliką poświęconą Maryi – Naszej Ukochanej Pani. Dzisiaj pozostałością tego dzieła jest tylko jedna wieża. Do klasztoru należała kaplica cmentarna, pierwszy raz wspomniana w r. 1319. Wiele razy była niszczona, ale zawsze odbudowywana. Była ona poświęcona Świętemu Michałowi Archaniołowi. Od roku 1914 stała się miejscem łask z Szensztatu.

W 1901 r. teren ten przejęli Księża Pallotyni, którzy następnie przenieśli część ich szkoły misyjnej z Ehrenbreinstein do Szensztatu. Na początku roku 1911 zbudowany został nowy dom studiów, dzisiejsza Wyższa Szkoła Teologiczna, a w 1912 roku wszyscy uczniowie z Ehrenbreinstein zostali przeniesieni do Szensztatu. Wraz z powołaniem Ojca Józefa Kentenicha na stanowisko ojca duchownego, rozpoczyna się nowy rozdział w historii Szensztatu. Swoją ideę przewodnią w wychowaniu młodych zawarł on w słowach: „Chcemy się uczyć, pod opieką Maryi wychowywać się na mocne, wolne, kapłańskie charaktery”. Powstaje Związek Misyjny, następnie Kongregacja Mariańska i w końcu Szensztat jako miejsce łask i Ruch Apostolski. Niektórzy pytają, czy w Szensztacie objawiła się Matka Boża. Nie objawiła się Ona, jak w Lourdes czy Fatimie. Lecz Ojciec Kentenich – w wierze w Bożą Opatrzność i poprzez obserwowanie Bożego działania w znakach czasu – rozpoznał wolę Matki Bożej, powstania tutaj miejsca łask.